Yeni bir araşdırma, azaldılmış qan axınının sümük iliyinin vaxtından əvvəl qocalmasına, immunitet sisteminin xərçənglə mübarizə qabiliyyətinin zəifləməsinə səbəb ola biləcəyini ortaya qoydu. Tapıntılar göstərdi ki, periferik işemiya - ayaqların arteriyalarında zəif qan dövranı - sağlam siçanlarla müqayisədə siçanlarda döş şişlərinin böyümə sürətini iki dəfə artırır.

Tədqiqat NYU Langone Health-də tədqiqatçılar tərəfindən aparılıb və avqustun 19-da JACC: CardioOncology jurnalında dərc olunub.

Bu nəticələr eyni komandanın 2020-ci ildə apardığı araşdırmaya əsaslanır ki, bu da infarkt zamanı işemiyanın oxşar təsirə malik olduğunu göstərdi. İşemiya, xolesterol kimi yağ yataqları arteriya divarlarında yığıldıqda, oksigenlə zəngin qan axını məhdudlaşdıran iltihab və laxtalanmaya səbəb olduqda baş verir. Bu, ayaqlarda baş verdikdə, periferik arteriya xəstəliyinə gətirib çıxarır ki, bu da infarkt və vuruş riskini artırır.

NYU Grossman Tibb Məktəbinin həmmüəllifi Dr. Kathryn J. Moore deyib:
"Tədqiqatımız göstərir ki, qan axınının pozulması bədəndə harada baş verməsindən asılı olmayaraq xərçəngin böyüməsini təşviq edir."
O, əlavə etdi: "Bu, hərtərəfli xərçəng müalicəsi strategiyasının bir hissəsi kimi metabolik və damar risk faktorlarının həllinin vacibliyini vurğulayır."

Tədqiqat qrupu həmçinin aşkar etdi ki, azalmış qan axını immunitet hüceyrələrinin davranışını dəyişdirərək, onları infeksiya və xərçənglə mübarizədə daha az təsirli edir - immun yaşlanmasını təqlid edir.

Tədqiqat nəticəsində məlum oldu ki, aşağı qan axını sümük iliyinin kök hüceyrələrini yenidən proqramlaşdıraraq, immun reaksiyaları yatıran daha çox miyeloid hüceyrələr (neytrofillər və makrofaqlar kimi) istehsal etməklə immun tarazlığını pozur, eyni zamanda şişlərin öldürülməsində mühüm rol oynayan limfositlərin (T-hüceyrələri kimi) istehsalını azaldır.

Bundan əlavə, bu şərtlərdə şişlər daha yüksək səviyyədə immunosupressiv hüceyrələr göstərərək xərçəngi immun hücumlardan daha çox qoruyur. Təcrübələr göstərdi ki, bu immun dəyişikliklər uzunmüddətlidir, təkcə gen ifadəsində dəyişikliklər deyil, həm də xromatinin yenidən qurulmasını əhatə edir, bu da immun hüceyrələrin xərçənglə mübarizə aparan genləri aktivləşdirməsini çətinləşdirir.

Digər həmmüəllif Dr. Alexandra Newman izah edib:
"Bizim tapıntılarımız, kök hüceyrələri yaşlanmanı təqlid edən və immun tolerantlığı təşviq edən üsullarla yenidən proqramlaşdırmaqla, işemiyanın xərçəngin böyüməsinə təkan verən birbaşa mexanizmi ortaya qoyur."

Bu kəşf, periferik arteriya xəstəliyi olan xəstələrin erkən müayinəsi və bu zərərli təsirlərin qarşısını almaq üçün antiinflamatuar müalicələrdən istifadə kimi xərçəngin yeni profilaktikası və müalicə strategiyalarına qapı açır.

Reportyor.az



SAĞLAMLIQ / KARUSEL