Beynəlxalq diplomatiyada əhəmiyyətli dəyişikliyi qeyd edən qərarla Panama Respublikası qondarma “SADR” (özünü Səhravi Ərəb Demokratik Respublikası elan etmiş) ilə diplomatik əlaqələrini dayandırdığını elan edib. Panama Xarici İşlər Nazirliyinin cümə axşamı verdiyi bu bəyanat, Panamanın bir zamanlar separatçı qurumun ən qətiyyətli dəstəkçilərindən biri kimi mövqeyindən qəti şəkildə uzaqlaşdığını göstərir.

Reportyor.az xəbər verir ki, Panamanın qərarı xüsusilə simvolikdir. 1980-ci ildə bu ölkə özünü "SADR" adlandıran qurumu tanıyan ilk dövlət olub və hətta onun səfirliyinə ev sahibliyi edib. İndi isə həmin dövlətin əlaqələri kəsmək qərarına gəlməsi, Sahara məsələsi ilə bağlı beynəlxalq səhnədə dəyişən dinamikaları bir daha vurğulayır.

Panama Xarici İşlər Nazirliyinin bəyanatında beynəlxalq hüquq və milli maraqların prioritet kimi qəbul edilməsinin bu qərarın əsas amilləri olduğu vurğulanıb. “Beynəlxalq hüquq qaydalarına uyğun olaraq, Panama hökuməti bu gündən etibarən özünü ‘SADR’ adlandıran qurumla diplomatik əlaqələri dayandırmağa qərar verib,” deyə bəyanatda qeyd olunub.

Bu addım, eyni zamanda, Panamanın çoxtərəfliliyə olan geniş öhdəliyini və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının səyləri ilə uzlaşmasını əks etdirir. “Panama Respublikası, milli maraqlara üstünlük verərək və xarici siyasətinin əsas prinsiplərinə uyğun olaraq, çoxtərəfliliyi rəhbər tutan məqsəd və dəyərlərə olan inamını bir daha təsdiq edir və BMT çərçivəsində Baş Katibin və beynəlxalq ictimaiyyətin səylərini dəstəkləməyə davam edəcəyini bir daha bəyan edir. Bu səylər Sahara məsələsində tərəflər üçün sülh, ədalətli, davamlı və qəbul edilə bilən bir həllə nail olmaq məqsədini daşıyır,” bəyanatda qeyd olunub.

Əlaqələrin dayandırılması sadəcə prosedur dəyişikliyi deyil; bu, Mərakeşin artan təsirini və beynəlxalq ictimaiyyətin Rabatın Sahara münaqişəsinə dair təqdim etdiyi muxtariyyət planını etibarlı və mümkün bir həll kimi qəbul etdiyini açıq şəkildə təsdiqləyir. Panamanın qərarı, son illərdə Latın Amerikası və onun hüdudlarından kənarda bir çox ölkələrin Sahara məsələsində mövqelərini yenidən nəzərdən keçirdiyini əks etdirən bir tendensiyanı da əks etdirir.


Panama üçün bu dəyişiklik, xarici siyasət prioritetlərinin praqmatik şəkildə yenidən qiymətləndirilməsinə əsaslanır. Nazirlik, konstruktiv dialoq və əməkdaşlığa sadiqliyini vurğulayaraq bildirib: “Panama Respublikası, beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin gücləndirilməsinə yönəlmiş konstruktiv xarici siyasət çərçivəsində dialoq və çoxtərəfli əməkdaşlığa tam sadiqliyini bir daha təsdiq edir.”

Bu qərar, şübhəsiz ki, Mərakeşin diplomatik mövqeyini gücləndirəcək və tanınması getdikcə zəifləyən özünü “SADR” adlandıran qurumu daha da təcrid edəcək. Separatçılara dəstək sahəsində uzun müddət öncül kimi tanınan bir ölkə olan Panama üçün bu dəyişiklik, Sahara münaqişəsi ətrafında dəyişən geosiyasi reallıqlar barədə güclü bir mesaj verir.

Mərakeşin diplomatik strategiyalarına bələd olan bir müşahidəçi kimi, Rabatın bu məsələdə ardıcıl və strateji yanaşmasının təsirini nəzərdən qaçırmaq mümkün deyil. Özünü “SADR” adlandıran qurumla tarixi əlaqəsi olan bir ölkə kimi Panamanın əlaqələri dayandırması, Mərakeşin ərazi bütövlüyünə beynəlxalq dəstək toplamaq istiqamətində apardığı siyasətin uğurunun bir göstəricisidir.

Bu inkişaf, qlobal siyasətin daim dəyişən xarakterini və sabitlik və əməkdaşlığı təşviq edən prinsiplərlə xarici siyasətin uyğunlaşdırılmasının vacibliyini xatırladır. Panama üçün bu, qlobal səhnədə məsuliyyətli bir aktor kimi rolunu gücləndirməyə doğru atılmış bir addımdır, Mərakeş üçün isə uzun müddətdir davam edən və diqqətlə idarə olunan diplomatik səylərində növbəti bir qələbədir.

KARUSEL / DÜNYA