Cakarta illik 100 trilyon Rp və ya 6,1 milyard dollara qədər dövlət itkisinə səbəb olan ərzaq kartellərinə qarşı müharibə apararkən, İndoneziya Prezidenti Prabovo Subianto bazar ertəsi günü rəsmi olaraq 80,081 kənd kooperativini işə salıb.

Reportyor.az yerli mediaya istinadla bildirir ki, “Ağ və Qırmızı Kənd Kooperativləri” adlandırılan bu ümummilli proqrama hazırlıq son bir neçə ay ərzində sürətlə gedir. Kooperativlərin ərzaq qiymətlərini daha əlverişli etmək üçün vasitəçiləri çıxararaq paylama zəncirini kəsmələri gözlənilir.
İndoneziya pula ehtiyacı olan qida sahibkarları ilə mübarizə apararkən, onlar yerli fermerlərdən qabıqsız düyü udmaqda dövlət müəssisələri ilə də əməkdaşlıq edəcəklər.

Prabovo proqramın Klatendə başlanma mərasimində deyib: "Kooperativlər əsas malların və dərmanların paylama zəncirini qısaltmaq səylərimizin bir hissəsidir".

Prabovonun hesablamalarına görə, İndoneziya hər il qida kartellərindən 100 trilyon rupi itirib. Onun “sarakahnomics” adlandırdığı bir fenomen – indonez dilində acgöz (“sarakah”) və “iqtisadiyyat” terminlərini birləşdirən sözlər oyunudur. Onun bəyanatı İndoneziyanın 212 düyü markasını səhv etiketləmə və qiymət pozuntularına görə bayraqlamasından çox keçmədi. Düyü İndoneziyada əsas qidadır və onun tədarükü və qiyməti çox həssas mövzuya çevrilir.

Fermerlər adətən məhsullarını emal oluna bilən düyü halına gətirmək üçün düyü dəyirmanı müəssisələrinə satırlar. Prabovo ölkənin düyü dəyirmanlarını fermerlərin qabıqsız quru düyününü hökumətin müəyyən etdiyi kiloqramı 6500 rupi qiymətindən aşağı almaqda ittiham edib. Prabovoya görə, bir düyü dəyirmanı hətta bu ədalətsiz ərzaq ticarətindən ayda 2 trilyon Rp-ə qədər gəlir əldə edə bilər.

"Belə iş adamlarını qaydalara əməl etməsələr, onların düyü dəyirmanlarını kooperativlərə təhvil verəcəyimlə hədələdiyimi xatırlayıram. Bu işə yaradı. Onlar sonda [bizim baza qiymətimizə] əməl etdilər. … Amma işdə bizdə adi keyfiyyətli düyüləri birinci dərəcəli düyülər kimi ötürən müəssisələr var. … Bizim hesablamalarımız göstərir ki, İndoneziyadan bu cür təcrübə hər il 100 trilyon rupi itirir."

Hökumət bildirib ki, bu 80 081 kooperativ artıq öz hüquqi statusuna malikdir və onlardan 108-ə yaxını fəaliyyətə hazırdır.

Baş nazir Zülkifli Həsən bildirib ki, qalan kooperativlər yaxın 3 ay ərzində fəaliyyətə başlayacaq. Qabıqsız düyü alışından başqa, kooperativlər aşağı qiymətli 3 kiloqramlıq qaz balonları, gübrələr və münasib qiymətə dərmanlar paylamaq üçün dövlət müəssisələri ilə də əməkdaşlıq edə bilərlər.

Yeni fəaliyyətə başlayan kənd kooperativləri çərşənbə axşamından etibarən bizneslərini inkişaf etdirmək üçün dövlət banklarına 3 milyard Rp-ə qədər kredit üçün müraciət edə bilərlər. Bu kreditlərin faizi 6 faiz olacaq.

Reportyor.az



KARUSEL / İQTİSADİYYAT