Uzun müddətdir ki, dünyada heroin üçün xammalın əsas tədarükçüsü olan Əfqanıstanda tiryək istehsalı, Taliban tərəfindən qadağan edildikdən sonra ikinci tam ildə beşdə bir artıb, lakin qadağadan əvvəlki səviyyənin bir hissəsi olaraq qalır.

Reportyor.az xəbər verir ki, bu barədə BMT-nin çərşənbə günü yaydığı hesabatda deyilir.

Talibanın ali ruhani lideri 2022-ci ilin aprelində narkotiklərin becərilməsini qadağan edib. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Narkotiklər və Cinayətkarlıq İdarəsinin (UNODC) illik sorğusuna əsasən, bu, ölkədə tiryək əkinçiliyinin 2023-cü ildə təqribən 95 faiz azalmasına səbəb olub.

BMT-nin son hesabatında deyilir ki, bu il əkin sahələri təqribən 19 faiz artaraq 12,800 hektara (32,000 akr) çatıb və istehsal mərkəzi ölkənin cənub-qərbində yerləşən ənənəvi bölgədən şimal-şərqə doğru dəyişib.

“2024-cü ildəki artıma baxmayaraq, tiryək əkilməsi təqribən 232 min hektar sahənin becərildiyi 2022-ci ildən xeyli aşağı olaraq qalır”, - BMT-nin Narkotiklər və Cinayətlər üzrə Mühafizə İdarəsinin bəyanatında bildirilir.

Hesabatda deyilir ki, quru tiryək qiymətləri bu ilin birinci yarısında kiloqramı üçün 730 dollar civarında sabitləşib ki, bu da qadağadan əvvəl orta hesabla 100 dollardan çox olub. Keçən ilki hesabatda deyilirdi ki, 2023-cü ilin avqustunda bu ferma qiymətləri 408 dollarlıq “20 illik zirvəyə” çatmışdır.

Hesabatda bildirilir ki, Əfqanıstanın Pakistanla həmsərhəd olan və 2023-cü ildə ölkə istehsalının demək olar ki, yarısını təşkil edən cənub-qərb bölgəsində əkinçilik bu il 65 faiz azalıb. Bu bölgənin xaşxaş əkinçiliyi əyalətlərindən yeganə istisna Helmand idi ki, bu da 434 faiz artım, lakin aşağı səviyyədədir.

Türkmənistan, Özbəkistan və Tacikistanla həmsərhəd olan şimal-şərq bölgəsində bu il əkin sahələri 381 faiz artaraq 7563 hektara çatıb ki, bu da ikinci ən böyük istehsalçı olan cənub-qərbdə becərilən sahədən dörd dəfə çoxdur.

Şimal-şərqin demək olar ki, bütün istehsalı bir əyalətdə, Hindukuşun bir hissəsini və Əfqanıstanın Çinlə nisbətən qısa sərhədini əhatə edən dağlıq ərazidə olan Bədəxşanda idi.

“Yüksək qiymətlər və azalan tiryək ehtiyatları fermerləri, xüsusən də qonşu ölkələr də daxil olmaqla ənənəvi becərmə mərkəzlərindən kənar ərazilərdə qadağanı pozmağa sövq edə bilər”, - deyə UNODC bildirib.
KARUSEL / DÜNYA