Ötən gün dərc edilən BMT-nin hesablamalarına görə, Əfqanıstanda tiryək xaşxaşının yetişdirildiyi ümumi torpaq sahəsi bu il 20 faiz azalıb. Bu, Talibanın qadağan etməsindən sonra 2023-cü ildə heroin üçün xammalın yetişdirilməsinin dayandırılmasından bəri daha bir azalmadır.

BMT-nin Narkotiklər və Cinayətkarlıq üzrə İdarəsi (UNODC) bildirib ki, uzun müddətdir dünyada dominant istehsalçı olan Əfqanıstanda tiryək xaşxaşının yetişdirilməsi ilə bağlı illik araşdırması məhsulun daha da sürətlə azaldığını və təxminən 32 faiz azalaraq 296 tona düşdüyünü aşkar edib.

Əkin sahələrində 20 faiz azalma 2024-cü ildə 19 faizlik artımdan sonra baş verib. Bu dalğalanmalar, Talibanın 2022-ci ildə narkotik istehsalını qadağan etdiyini elan etməsindən sonra 2023-cü ildə baş verən böyük azalmanın yalnız bir hissəsidir.

UNODC-nin açıqlamasında deyilir: “2025-ci ildə tiryək xaşxaşının becərildiyi ümumi sahə 10.200 hektar olaraq qiymətləndirilib ki, bu da 2024-cü ildəki (12.800 hektar) göstəricidən 20 faiz azdır və ölkə üzrə təxminən 232.000 hektar sahənin becərildiyi 2022-ci ildə qeydə alınan qadağandan əvvəlki səviyyənin bir hissəsidir”.

O əlavə edib ki, eyni zamanda, məhsulun az olmasına baxmayaraq, quru tiryəkin qiyməti 27 faiz azalaraq kiloqramı üçün 570 dollara düşüb.

O əlavə edib ki, bu, bazar dinamikasında dəyişiklik olduğunu göstərir və digər ölkələrdə qanunsuz tiryək becərilməsi cəhdlərinin artmasına səbəb ola bilər. Becərmə məlumatları, qiymətlər və müsadirələrlə birlikdə, Əfqanıstanda və ətrafında narkotik bazarlarında və ticarətində fundamental dəyişiklikləri göstərir.

UNODC bildirib ki, qadağandan bəri sintetik narkotiklərin, xüsusən də metamfetaminin istehsalı artmaqda davam edir.

“Kənd təsərrüfatına əsaslanan tiryək istehsalı azaldıqca, istehsalın nisbi asanlığı, aşkarlanmanın daha böyük çətinliyi və iqlim dəyişikliklərinə nisbi davamlılıq səbəbindən sintetik narkotiklər mütəşəkkil cinayətkar qruplar üçün yeni biznes modelinə çevrilib”, - deyə hesabatda əlavə edilib.

Reportyor.az



KARUSEL / DÜNYA