ABŞ-ın yüksək rütbəli diplomatı Tayvana gəlib
Tayvan rəsmiləri Donald Trampın adanın mühüm çip sənayesi və müdafiə ehtiyaclarına etdiyi son hücumları azaltmağa çalışarkən, Tayvanla əlaqələri idarə etməyə kömək edən yüksək səviyyəli bir ABŞ diplomatı Taypeyə gəlib.
Reportyor.az xəbər verir ki, bu barədə de-fakto ABŞ səfirliyi bildirib.
ABŞ rəsmi diplomatik əlaqələrin olmamasına baxmayaraq, Çinin iddia etdiyi Tayvanın ən mühüm beynəlxalq dəstəkçisi və silah təchizatçısıdır.
Qeyri-rəsmi münasibətləri idarə edən Tayvandakı Amerika İnstitutu, Vaşinqton ofisinin idarəedici direktoru İnqrid Larsonun oktyabrın 28-dən noyabrın 1-dək görüşlər keçirmək üçün Tayvana səfər etdiyini deyib.
Qısa bəyanatda deyilir ki, səfər “Birləşmiş Ştatların Tayvana və artan ABŞ-Tayvan tərəfdaşlığını inkişaf etdirmək üçün güclü öhdəliyinin bir hissəsidir. Tayvanda olarkən o, regional təhlükəsizlik, qarşılıqlı faydalı ticarət və investisiyalar, insanlar arasında, təhsil və mədəniyyət əlaqələri kimi qarşılıqlı maraq doğuran məsələlərdə ABŞ-Tayvan əməkdaşlığının davam etdirilməsini müzakirə edəcək."
Noyabrın 5-də ABŞ-da keçiriləcək prezident seçkilərində Respublikaçılar Partiyasından prezidentliyə namizəd olan Tramp həm iyul ayında, həm də həftə sonu Tayvanın müdafiəsi üçün ABŞ-a pul ödəməli olduğunu və Amerikanın yarımkeçirici biznesini öz üzərinə götürdüyünü söyləməklə, demokratik şəkildə idarə olunan Tayvanı əsəbiləşdirib.
“Tayvan, çip biznesimizi oğurladılar. Onlar bizim qorunmağımızı istəyirlər və müdafiə istəyirlər, qorunmaq üçün bizə pul ödəmirlər” deyə Tramp həftə sonu “The Joe Rogan Experience” bildirib.
Dünyanın ən böyük əlaqə çip istehsalçısı və Nvidia kimi şirkətlərin əsas tədarükçüsü olan Taiwan Semiconductor Manufacturing Co üçün American Depositary Receipts bazar ertəsi günü 4.3 faiz bağlandı, çərşənbə axşamı Taypeydə siyahıya alınmış səhmləri isə Trampın şərhlərindən sonra 2 faizdən çox azalıb.
Çərşənbə axşamı günü Tayvanın baş naziri Ço Jung-tai, Trampın son şərhləri ilə bağlı sual verərək, diplomatik ton vuraraq, Tayvan-ABŞ əlaqələrinin həmfikir demokratik müttəfiqlərə əsaslandığını söyləyib.
"Mən həmçinin inanıram ki, ABŞ-ın əsas siyasi partiyaları ABŞ-Tayvan münasibətlərinin anlaşılması ilə bağlı tamamilə yüksək dərəcədə konsensusa malikdirlər" deyib.
İqtisadiyyat naziri Kuo Jyh-huei jurnalistlərə deyib ki, o, beynəlxalq dostların ifadələrinə hörmətlə yanaşır. ABŞ-ın Tayvanla əlaqələri zamanla davamlı şəkildə inkişaf edib və hər iki tərəf Tayvana münasibətdə eyni mövqedədir.
Tayvanın Birləşmiş Ştatlarla rəsmi müdafiə müqaviləsi yoxdur, lakin sifariş üzrə milyardlarla dollarlıq silah var və dəfələrlə öz ordusuna daha çox xərcləməyə qərarlı olduğunu bildirib.
Tayvan hökuməti Pekinin suverenlik iddialarını rədd edir.
Tayvan Trampın 2017-2021-ci illərdə ABŞ prezidenti Co Bayden hökuməti dövründə də davam edən silah satışı da daxil olmaqla, administrasiyasından güclü dəstək alıb.
Tramp 2016-cı ildə seçkilərdə qalib gəldikdən qısa müddət sonra Tayvanın o vaxtkı prezidenti Tsai In-wen ilə danışıb və ABŞ Tayvan hökumətini rəsmi olaraq tanımadığından Pekində qəzəb doğurub və Taypeydə sevinib.
Lakin Çinin Tayvan ətrafında hərbi fəaliyyətini gücləndirməsi, o cümlədən bu ayın əvvəlində müharibə oyunlarının yeni mərhələsi ilə Taypey, xüsusilə rəy sorğularının sıxlığını nəzərə alaraq, yeni Trump administrasiyasının nə demək istədiyini əsəbi şəkildə izləyir.
Son üç ayda seçkilər ərəfəsində Tramp administrasiyasının iki keçmiş yüksək rütbəli məmuru Tayvana səfər etdi - Kelly Kraft və hər ikisi onun BMT-dəki səfiri vəzifəsində çalışmış Nikki Heyli.
“Tramp dünyadakı dostlarımızdan və müttəfiqlərimizdən, xüsusən də təhlükə altında olan Tayvan kimi dostlarımızdan bəzi şeylər gözləyəcək. O, sizdən təhlükəsizlik partnyoru kimi ağırlığınızı daşımağınızı gözləyəcək.
KARUSEL / DÜNYA
Tarix: 29-10-2024, 09:16