NASA Ayın səthinə eniş aparatı “Odissey” ilə əlaqənin kəsildiyini bildirib. Amerikanın kosmik agentliyinin istehsalçı “İntuitive Machines” özəl şirkətinə 118 milyon dollar ödəyərək Yerin təbii peykinə göndərdiyi bu zondun batareyalarının mühəndis səhvi səbəbindən tükəndiyi məlum olub.
“Reuters” agentliyi xəbər verir ki, 1972-ci ildən bəri Aya enən ilk ABŞ kosmik aparatı olan “Odissey” bu missiyanın beşinci gününün sonunda ciddi problemlə qarşılaşıb.
Kosmik aparat keçən cümə axşamı Ayın səthində naviqasiyanın 11-ci saatında nasazlıq keçirib və onun yan və ya kəskin əyilmiş vəziyyətdə enişi başa çatdıqdan sonra rabitə və günəş enerjisini doldurma qabiliyyəti xeyli azalıb.
“İntuitive Machines” ertəsi gün naviqasiya probleminə insan səhvinin səbəb olduğunu bildirib. Belə ki, uçuşa hazırlıq qrupu buraxılışdan əvvəl təhlükəsizlik açarının kilidini əl ilə açmağa məhəl qoymayıb, bu da avtomobilin lazerlə idarə olunan məsafə ölçən cihazlarının sonradan işə düşməsinin qarşısını alıb və uçuş mühəndislərini “Odissey”in Ayın orbitində olduğu zaman tələsik alternativ improvizasiya etməyə məcbur edib.
Şirkət bildirib ki, təhlükəsizlik açarının kəsilməsi şirkətin vaxta və pula qənaət etmək üçün buraxılışdan əvvəl yoxlamalar zamanı lazer sisteminin sınaq atəşindən imtina etmək qərarından qaynaqlanır. Mühəndislərin fikrincə, məsafə ölçən cihazların uğursuzluğu və son dəqiqədə planın dəyişdirilməsi “Odissey”in qeyri-müəyyən bir şəkildə Ayın səthinə enməsinə səbəb olub.
Buna baxmayaraq, şirkət keçən cümə günü kosmik gəminin rabitə antenalarından ikisinin sıradan çıxdığını, kosmik aparatın yanlış yola yönəldiyini və günəş panellərinin də eyni şəkildə səhv istiqamətə baxdığını, batareyaları doldurmaq imkanlarının məhdudlaşdığını bəyan edib.
“İntuitive Machines” bazar ertəsi bildirib ki, NASA və bir neçə kommersiya müştərisi üçün onlarla elmi aləti daşıyan və Ayda 7 ilə 10 gün ərzində işləməsi nəzərdə tutulan missiya yarımçıq qalıb. NASA fevralın 28-də “Odissey” ilə əlaqəni kəsəcək.(azərtac)


MARAQLI / KARUSEL