Panama Birləşmiş Millətlər Təşkilatına ABŞ Prezidenti Donald Trampın okeanlararası su yolunda Honq-Konqla əlaqəli iki liman operatorunun auditini başlatdığına baxmayaraq, Panama kanalını ələ keçirməklə bağlı narahatedici hədəsindən şikayət edib.

Reportyor.az xəbər verir ki, Panama şəhərinin hökuməti BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreşə ünvanladığı məktubda BMT Nizamnaməsinin hər hansı bir üzvü başqasının ərazi bütövlüyünə və ya siyasi müstəqilliyinə qarşı güc tətbiq etmə hədəsi və ya istifadəsini qadağan edən maddəsinə istinad edib.

Çərşənbə axşamı jurnalistlərə paylanmış missiya Quterreşi iclas çağırılmadan məsələni BMT Təhlükəsizlik Şurasına göndərməyə çağırır.

Tramp bazar ertəsi andiçmə mərasimində çıxışında Çinin ABŞ-ın 1999-cu ilin sonunda təhvil verdiyi su yolu ətrafında artan iştirakı ilə Panama kanalını effektiv şəkildə işlətdiyi barədə şikayətini təkrarladı: “Biz bunu Çinə vermədik, Panama verdik. Və biz onu geri alırıq”, - Tramp bildirib.

Çərşənbə günü mübahisə ilə bağlı suala Pekin kanala heç vaxt müdaxilə etdiyini inkar edib.

Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mao Ning, "Çin həmişə Panamanın kanal üzərində suverenliyinə hörmət edib və kanalı daimi neytral beynəlxalq su yolu kimi tanıyıb" deyib.

İctimai qurumlara nəzarət edən Panama nəzarət idarəsi Panama Limanlar Şirkətində ictimai resurslardan səmərəli və şəffaf istifadəni təmin etmək məqsədi daşıyan hərtərəfli auditin işə salınacağını açıqlayıb.

Honq-Konqda yerləşən CK Hutchison Holdings konqlomeratının törəmə şirkəti olan Hutchison Portsun bir hissəsi olan şirkət, kanalın hər iki ucunda Balboa və Cristobal limanlarını idarə edir.

Nəzarət idarəsi bildirib ki, məqsəd şirkətin öz konsessiya müqavilələrinə, o cümlədən gəlirlər, ödənişlər və dövlətə töhfələr barədə adekvat hesabat təqdim edib-etmədiyini müəyyən etməkdir.

Hutchison Ports PPC verdiyi açıqlamada, Panama səlahiyyətliləri ilə şəffaf və əməkdaşlıq əlaqələri saxladığını və davam etdirəcəyini söyləyib.

“Biz müqavilə öhdəliklərimizi tam şəkildə yerinə yetirərək, bütün qanun və qaydalara riayət etmək öhdəliyimizdə sadiq qalırıq. Müstəqil kənar auditor tərəfindən yoxlanılan maliyyə nəticələrimiz idarəçiliyimizə inam və aydınlığı təmin etməklə, hər il tərəfdaşımız olan Panama Dövləti ilə paylaşılır.”

Panama prezidenti Xose Raul Mulino hər hansı başqa dövlətin kanala müdaxilə etdiyini təkzib edib və kanalın neytrallıq prinsipi əsasında işlədiyini bildirib.

Mulino Trampın təhdidlərinə cavab olaraq, "Kanal Panamadır və qalacaq" deyib.

Respublikaçı həftələrdir ki, ABŞ-ın konteyner daşımalarının 40 faizinin keçdiyi kanal üzərində təzyiqi artırır. O, geri qaytarmaq üçün hərbi gücdən istifadə etməyi istisna etməkdən imtina edib.

Panama Limanları Şirkətinin konsessiya müqaviləsi 2021-ci ildə 25 il uzadılıb.

Kanalın əsas istifadəçisi ABŞ, sonra isə Çindir.

2000-ci ildən bəri su yolu Panamanın dövlət xəzinəsinə 30 milyard dollardan çox, o cümlədən son maliyyə ilində təxminən 2,5 milyard dollar töhfə verib.

KARUSEL / DÜNYA