2024-cü il, 14 avqust Mərakeş Krallığı tam müstəqilliyə və ərazi bütövlüyünün bərpasına can atmasında mühüm mərhələ olan 1979-cu ildə Oued Eddahab əyalətinin bərpasının 45-ci ildönümünü qeyd edir.

14 avqust 1979-cu ildə ulamə, görkəmli şəxslər və Ued Eddahab qəbilə başçıları mərhum Kral II Həsənə beyət etmək üçün Rabatdakı Kral Sarayında toplaşıb. Alauite taxtına sarsılmaz sədaqətinin bu bir daha təsdiqi onların Mərakeş kimliyinə və suverenliyinə sadiqliklərinin güclü bir bəyanı idi. Bu, dünyaya açıq bir mesaj verdi ki, hər hansı xarici çağırışlara baxmayaraq, Sahara həmişə Mərakeş olub və əbədi olaraq qalacaq.
Daha sonra, 4 mart 1980-ci ildə mərhum Kral II Həsən Taxt Günü qeyd etmələri zamanı Daxlada Ued Eddahab xalqını ziyarət etdi. Bu səfər Suveren və onun sadiq təbəələri arasında dərin birliyi simvollaşdırdı, cənub əyalətləri ilə ölkənin qalan hissəsi arasında əlaqələri gücləndirdi.
Bu, çox dəyərli bölgənin yenidən Mərakeş ərazisinə tarixi reinteqrasiyası tam müstəqillik və ərazi bütövlüyü uğrunda uzun və çətin mübarizənin kulminasiya nöqtəsi idi. Bu ildönümü hadisənin əhəmiyyətini xatırladır, Ued Eddahab əhalisinin Suverena olan davamlı sədaqətini, eləcə də 1958-ci ildə Tarfaya, 1969-cu ildə Sidi İfni və digərlərinin bərpasında əks olunduğu kimi Krallığın müdafiəsinə davamlı sadiqliyini,  Mərakeş Saharasının digər hissələrinin, xüsusən də 1975-ci ildəki Yaşıl Yürüş vasitəsilə bərpası ilə əks olunan Krallığın müdafiəsinə olan davamlı bağlılığını vurğulayır.
Bu tarixi an, mərhum Kral II Həsən tərəfindən söylənilən bir nitqdə əbədiləşdirib: “Bu mübarək gündə biz sizin sadiqlik andınızı qəbul etdik, hansı ki, biz onu müqəddəs bir əmanət kimi qoruyub saxlayacağıq. Bundan sonra siz bu andı yerinə yetirməlisiniz. Biz də öz növbəmizdə sizin müdafiənizi və təhlükəsizliyinizi təmin etməyi və rifahınız üçün yorulmadan çalışmaq vəzifəsini öz üzərimizə götürürük. Beləliklə, Əziz övladlarım, vətəninizə xoş gəldiniz (…).”


Bu gün əyalətin bərpasından 45 il sonra cənub əyalətləri müxtəlif sektorlarda davamlı inkişaf yaşayır. Bu kontekstdə regionda bir neçə iri çoxsektorlu layihələrə, o cümlədən Daxla Atlantik limanı meqalayihəsi, Tiznit-Daxla sürətli avtomobil yolu, Qərbi Afrika Azad Zonası layihəsi, dəniz suyunun duzsuzlaşdırılmasından istifadə etməklə 5000 hektarlıq suvarma layihəsi, habelə bərpa olunan enerji sahəsində təşəbbüslər.
Ued Eddahab əyaləti vergi güzəştlərindən, iqtisadi potensialından, təbii sərvətlərindən və strateji coğrafi mövqeyindən faydalanaraq əhəmiyyətli bir investisiya mərkəzinə çevrilib.  . Əmək bazarının tələblərinə cavab verən ixtisaslaşdırılmış institutların və məktəblərin yaradılması ilə gücləndirilmiş bölgənin ixtisaslı işçi qüvvəsi onun cəlbediciliyini daha da artırır. Ued Eddahabda qida emalı, tikinti materialları və gəmiqayırma kimi sektorlarda ixtisaslaşmış iqtisadi bölmələrlə yanaşı, üç sənaye zonası - Port Sənaye Zonası, Assalam Sənaye Zonası və Əl Massira Sənaye Zonası yerləşir.
Ued Eddahab iqtisadi, şəhər və sosial sahələrdə əhəmiyyətli bir dönüş yaşayıb və özünü xüsusilə dəniz balıqçılığı, sənaye, kənd təsərrüfatı, turizm və bərpa olunan enerji sahələrində həm milli, həm də beynəlxalq sərmayələr üçün əsas bir mərkəz kimi möhkəmləndirib. Cənub əyalətləri üçün yeni inkişaf modeli, 2015-ci ildə Yaşıl Yürüşün 40-cı ildönümündə, Əlahəzrət Kral VI Məhəmməd tərəfindən Laayun şəhərində başlanıb və bu model, bölgənin sosial, iqtisadi, mədəni və ekoloji cəhətlərinin gücləndirilməsi üçün təməl qoyub.

Mərakeş Krallığının Azərbaycandakı Səfirliyi


KARUSEL / DÜNYA